Rasin(-de-Montereale)
Sedum monregalense
Crassulaceae
Nom en français : Orpin de Montereale.
Descripcioun :Aquéu rasin, di proun rare, trachis sus li roucas, dins li roucaio e esboudèu de mountagno dins lis Aup-d'Auto-Prouvènço (mai coumun en Itàli). Es uno planto renadivo en mato de 5 à 15 cm d'aut que fai proun de tijo esterlo. Li fueio soun sarrado e siegue óupousado, siegue verticilado pèr 4 ço que permés de la destria de si cousino. Li flour blanco soun en pinceloun (courimbo).
Usanço :Lou rasin-de-Montereale es uno planto aparado marcado sus la listo roujo dins la categourìo LC : soucit minour.
Port : Erbo
Taio : 5 à 15 cm
Fueio : verticilado
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Sedum
Famiho : Crassulaceae
Ordre : Saxifragales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1,5 à 2 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 800 à 2200 m
Aparado : Noun
juliet à avoust
Liò : Roucas
- Roucaio
- Esboudèu
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Èst-Éuroupenco
Ref. sc. : Sedum monregalense Balb., 1804
Jaisso(-negrejanto)
Lathyrus niger
Fabaceae Leguminosae
Nom en français : Gesse noicissante.
Descripcioun :Aquesto jaisso, coumuno dins lis uba, trachis dins li blachiero e faio de nòsti colo e en basso mountagno. La planto èi bèn drecho emé uno cambo carrado mai pas alado. Li flour soun vióuleto, pièi viron à bluio pèr veni negro coume li dusso un cop maturo.
Usanço :Li racino soun couneigudo pèr sarra li car e faire pissa. S'aprèn qu'es esta trouba d'arbutosido (o arbutino) qu'es un anti-baterian urinàri. L'arbutosido esclargi peréu la pèu (en empachant l'acioun de la tirousinaso).
Port : Grando erbo
Taio : 15 à 90 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lathyrus
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : irregulièro
Ø (o loungour) flour : 10 à 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Blachiero
- Faio
- Pinedo
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Eurasiatico
Ref. sc. : Lathyrus niger (L.) Bernh., 1800